Studentski dom Kralj Aleksandar I i danas je dom brojnim studentima koji u Beograd dolaze na studije. Dom je izgrađen sada već davne 1927. godine po nalogu kralja Aleksandra I Karađorđevića, čije ime dom danas nosi. Kralj je uvideo potrebu za izgradnjom studentskog doma zbog sve većeg broja studenata koji su iz udaljenih gradova iz čitave zemlje dolazili na studije u prestonicu.
Novac za izgradnju doma obezbeđen je od ratne odštete koju je Kraljevina Srba, Hrvata i Slovenaca dobila od Nemačke nakon rata, te nakon što je tadašnji minister finansija u vladi Nikole Pašića, čačanin Milan Stojadinović, bio smenjen od strane samog kralja zbog malverzacija s novcem, pa je 15 miliona dinara bilo predato Ministarstvu prosvete. Ubrzo je sam kralj uputio pismo rektoru Beogradskog univerziteta u kome mu saopštava da kralj brine o dobrim i siromašnim đacima iz svih kraljeva zemlje koji studiraju u Beogradu, ted a namerava d aim podigne kuću u blizini njihovih škola. „Nada mi je da će dobri a siromašni đaci iz svih naših krajeva, izgradnjom doma blizu njihovih fakulteta, biti oslobođeni na taj način svakodnevnih materijalnih teškoća i dobiti više pregnuća da se temeljno spreme za poslove kojima se misle odati”.
Tako je i bilo, ubrzo je počela gradnja prvog studentskog doma u Beogradu i na Balkanu. Projekat za ovo arhitektonsko zdanje izradio je ruski arhitekta Georgij Pavlovič Kovaljeski, jedan od brojnih ruskih emigranata koji su značajno uticali na izgled Beograda posle Prvog svetskog rata. Ovo zdanje se smatra tipičnim primerom gradnje u Beogradu između dva rata, u godinama kada se grad ubrzano širio i kada je grad upravo takvim građevinama poprimao oblike evropske metropole. Izgradnja doma trajala je godinu dana, a postavljanju kamena temeljca prisustvovao je i sam kralj. Upravu nad objektom dobija Beogradski univerzitet, ali nekoliko dana kasnije domom počinje da upravlja Ministarstvo prosvete, zbog čega se studenti i univerzitetska vlast bune.
Tokom prve godine u dom koji je dobio ime po kralju Aleksandru I useljava se 490 studenata. Prednost pri prijemu u dom imali su oni koji su pokazali odličan uspeh u naukama, besprekornog su vladanja i sirotog su stanja. Takođe, moraju biti mlađi od 27 godina.
Studentski dom služio je svojim stanarima sve do Drugog svetskog rata i okupacije Beograda kada su studente u sobama zamenili nemački vojnici. Na svu sreću, dom je preživeo ratne godine sa manjim oštećenjima a nakon rata u sobe su se ponovo uselili studenti. Ime doma je promenjeno 1946. godine u Ivo Lola Ribar.
Danas dom ponovo nosi ime Kralja Aleksandra I (preimenovan je 2004. godine) i predstavlja jedno od najlepših arhitektonskih zdanja u gradu. Ovo je dom prve klase u kojem većina studenata želi da bude smeštena. Dom raspolaže sa 526 mesta u jednokrevetnim, dvokrevetnim, trokrevetnim i četvorokrevetnim sobama, a u njemu su uglavnom smešteni studenti Arhitektonskog, Medicinskog, Filološkog, Elektrotehničkog, Mašinskog i Pravnog fakulteta.
Potkrovlje ovog doma je renovirano u luksuzne apartmane, koji će se koristiti u programima međunarodne razmene postdiplomaca i profesora, ali i u komercijalne svrhe. U periodu odmora ovaj dom raspolaže sa više od 20 odsto slobodnog kapaciteta pa se pretvara u hostel.
Foto 1: ZoranCvetkovic, Wikimedia Commons, prema Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Unported licenci
Foto2: www.stormfront.org
Foto 3: www.skyscrapercity.com
Galerija: ZoranCvetkovic, Wikimedia Commons, prema Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Unported licenci
